2.4 Veilige leefomgeving

Bestrijden en voorkomen van criminaliteit en overlast

In Houten is er relatief weinig criminaliteit. Om dit zo te houden is een goede samenwerking nodig tussen de gemeente en haar partners. Ook onze inwoners zijn belangrijke partners. Zij leveren een onmisbare bijdrage aan het op peil houden van het veiligheidsniveau in Houten. De missie van de gemeente Houten luidt dan ook: ‘samen met de partners een integraal en op maat gesneden veiligheidsbeleid ontwikkelen én ten uitvoering brengen’. Veiligheidsbeleid is veelomvattend en vraagt om verantwoorde keuzes.
Deze keuzes worden daarom niet alleen gemaakt op grond van (objectieve) cijfers over veiligheid, maar ook op grond van (on)veiligheidsgevoelens bij burgers (veiligheidsbeleving). In het integraal Veiligheidsplan 2016-2019 (IVP) zijn de afwegingen en prioriteiten voor de periode neergelegd. In 2019 wordt een nieuw integraal veiligheidsplan aan de raad voorgelegd.

Sociale Veiligheid
We willen dat inwoners zich veilig voelen in hun eigen leefomgeving. De prioriteiten uit het IVP vormen de richtlijn voor het terugdringen van onveiligheid en overlast. We geven onze inwoners voorlichting over actuele thema's en geven hen daarbij tips om te voorkomen dat zij slachtoffer worden van criminaliteit. Hierbij zetten wij diverse communicatiemiddelen in, waaronder de Houten Veilig Tent. Op het moment dat een specifiek veiligheidsthema zoals bijvoorbeeld brandpreventie of autokraak actueel is, speelt de gemeente met partners als politie, VRU, Viveste en Houtense ondernemers daarop in. In de tent krijgen inwoners op een toegankelijke wijze deskundig advies van professionals. Bovendien komen inwoners op een informele manier in contact met ‘hun’ wijkagent de boa's en vertegenwoordigers van de andere partners. Het directe – persoonlijke – contact op een buitenlocatie wordt gewaardeerd door de bezoekers.

We verstevigen de verbinding tussen het zorg- en veiligheidsdomein. Dat gebeurt onder andere via de lokale persoonsgerichte aanpak zorg en veiligheid en via de aanpak woonoverlast. Ook bestuurlijk worden deze thema’s gekoppeld, door integraal overleg tussen de verschillende domeinen te voeren waarbij naast de burgemeester de betreffende verantwoordelijk wethouder aansluit. Knelpunten in de aanpak liggen vaak op de scheidslijn van verschillende beleidsterreinen. Integraal werken ook op bestuurlijk niveau maakt het makkelijker om knelpunten aan te pakken.

Een persoonsgerichte aanpak is een integrale, op de persoon én zijn (gezins)systeem toegesneden mix van bestuurlijke, straf-, zorg- en overige interventies. Het doel is om afglijden naar de criminaliteit en/of persoonlijke teloorgang te voorkomen, evenals hardnekkige patronen van strafbaar of overlastgevend gedrag te doorbreken en/of om herhaling te voorkomen. Ook woonoverlast wordt integraal aangepakt, waarbij een belangrijke rol is weggelegd voor buurtbemiddeling.
Voor voorkomen en aanpakken van jongerenoverlast bestaat er een reguliere aanpak met wijkagent en jongerenwerk (afstemmingsoverleg Jeugd&Veiligheid) en de landelijke methodiek voor de aanpak van onaanvaardbare jeugdgroepen (groepsscan).

Tegengaan van ondermijnende criminaliteit
Ondermijnende criminaliteit tast het fundament van de samenleving sluipenderwijs aan. Het aanpakken van ondermijning is een belangrijk landelijk speerpunt; zo ook in Houten. Het in 2017 door het RIEC in opdracht van de burgemeester opgestelde ondermijningsbeeld vraagt om een vervolg. Ook zijn we ons bewust van de rol die de Nederlandse georganiseerde criminaliteit speelt in de internationale harddrugsscene. Er is voldoende aanleiding om te denken dat er ook in Houten connecties bestaan met deze vorm van ondermijning.
In 2018 is er een projectleider ondermijning aangesteld. In 2019 wordt een plan van aanpak voor ondermijning opgeleverd. Naast deze beleidsmatige werkzaamheden worden ook diverse casussen integraal opgepakt. Een goed voorbeeld daarvan is de integrale controle van de automobielbranche in maart van dit jaar samen met de gemeenten Nieuwegein en Vianen.  

Fysieke Veiligheid
Bij fysieke veiligheid gaat het om rampenbestrijding, crisisbeheersing, brandveiligheid, externe veiligheid en verkeersveiligheid. Wat betreft rampenbestrijding en crisisbeheersing richten we ons steeds meer op het voorkomen van calamiteiten. Hierbij wordt nauw samengewerkt met de Veiligheidsregio Utrecht en andere partners, zoals het Waterschap, Rijkswaterstaat en ProRail. Samen met deze partijen richten we ons op de voorbereiding en slagvaardigheid indien een calamiteit zich voordoet. Dit doen we door te blijven investeren in preparatie en het bewaken van afspraken die zijn gemaakt, zoals bij ongevallen op het spoor en op het water. We hebben aandacht voor de beheersmaatregelen en stimuleren het opleiden, trainen & oefenen.
Daar waar het kan verbinden we brandveiligheidszorg met het sociaal domein en zoeken we de samenwerking met partners, organisaties, instellingen en inwoners. Voor de (kleine) ondernemers in Houten is reeds een portal brandveilig ondernemen ontwikkeld. Deze blijven we de komende jaren inzetten voor bewustwording op het gebied van brandveilig ondernemen.  

Bij verkeersveiligheid blijkt dat het gevoel van veiligheid onder de inwoners enerzijds afhankelijk is van de bestaande infrastructuur en anderzijds van het gedrag van (andere) weggebruikers. Om het gevoel van veiligheid te vergroten wordt daarom niet alleen aandacht geschonken aan het beoordelen/observeren van (onveilige) verkeerssituaties en de mogelijke aanpassing van de infrastructuur, maar wordt ook nader onderzocht hoe het gedrag en de perceptie van verkeersveiligheid onder weggebruikers kan worden beïnvloed.